Nieuwsbrief Januari 2016

Voorwoord…

Beste <<Voornaam>>,

Om te beginnen

Om de Nieuwsbrief met goede zin en enige kleurige luchtigheid te beginnen deze augustusfoto van onze eigen hospice hoffotografe Jolette Slagter. Zij schoot de plaatjes met oog voor al wat groeit & bloeit en met gevoel voor nuances en details. 

Ondertussen hebben onze tuinmannen – Silvester, Harrie, Toon en Peter – , de noeste kerels die tevens het klussenteam vormen, echt niet stil gezeten. Eind november hebben zij honderden bloembollen in de grond gestopt, zodat in het voorjaar de krokussen, narcissen, sieruien en bloemen met een moeilijke Latijnse naam hun kopjes kunnen opsteken en zich van hun beste kant laten zien. 
Ondertussen hebben zij ook een waarlijk sieraad kunnen plaatsen, te weten een vogel- annex insectenhuis. De financiën voor dit bouwwerk kwamen van het 40 jarig huwelijkspaar Van Gelder-Maas. Deze gelouterde ‘tortelduiven’ hadden in plaats van cadeaus om geld gevraagd en vervolgens aan Ger Pekel uit Hernen om het huis te maken. Met veel gevoel en vakmanschap heeft deze een duplicaat van Kasteel Wijchen gebouwd. En waar in het Kasteel menig paar in het echt wordt verbonden, daar zal in dit kasteeltje menig bevrucht ei worden gelegd. Nemen wij zonder enige twijfel aan. Onze master van Facebook en Twitter was over deze parel zo enthousiast dat zij schreef: “Als er weer een paar mooie wandeldagen komen, moet u zeker eens gaan kijken naar het prachtige vogel- en insectenhuis bij het Hospice.” Zo is het.

Met de komst van het hospice was er de behoefte aan een folder, waarin op een eenvoudige, heldere manier wordt uitgelegd wat deze voorziening inhoudt en voor wie zij bedoeld is. De folder is geschreven, verschenen en vervolgens verspreid onder de verwijzers – met name huisartsen, thuiszorg en de ziekenhuizen – en staat ter beschikking voor de gasten en hun mantelzorgers en voor verder geïnteresseerden. De belangstelling was zo groot dat ondertussen opdracht is gegeven voor een herdruk.

Onze gasten in het hospice kunnen op elk moment van de dag iets nuttigen waar zij op dat moment zin in hebben. Het zijn steeds kleine porties, zodat zij niet tegen een hele berg op hun bord hoeven aan te kijken. Maar als zij het anders believen, kan dat uiteraard ook: onze gasten hebben het immers voor het zeggen! Dit bleek onlangs bij de meneer die – ernstig ziek – al maanden heel slecht had gegeten. Op een dag in het hospice vertelde hij aan een vrijwilliger dat hij weer eens iets lekkers wilde. “Oh ja? En wat wilt u dan?” Hij wilde graag andijviestamppot, spinazie en asperges. Daarbij twee soorten vlees en wat aardappelen met jus. Geen probleem. “Ja, maar ik wil het graag op één bord”. Zo gezegd, zo gedaan. Hij at alles op en glunderde, dat hij in tijden niet meer zo’n heerlijke maaltijd had gehad.

Prijs de Vrijwilliger

Met het elf pagina’s dikke en gedegen essay ‘Hospice Wijchen laat zich zien’ schreven wij ons in het voorjaar van 2015 in voor de ‘Prijs de vrijwilliger’ van VPTZ Nederland. Het thema was dit keer gericht op de activiteiten die in het voorbije jaar zijn ondernomen om de naams- en dienstbekendheid te vergroten. In juni hoorden we dat wij samen met drie andere hospices genomineerd waren. So wie so een reden om blij te zijn maar de winnaar zou pas op 29 oktober bekend worden gemaakt. In augustus/september werd door regisseuse Marieke Slinkert van de vier genomineerden een filmpje gemaakt. Zij was daarvoor met haar ploeg een hele dag op de Fazantstraat. (Tussen haakjes: Over enkele weken is onze nieuwe website gereed. Daan van Adrichem is druk doende er niet alleen iets moois van te maken maar tevens een heel gebruiksvriendelijke site. U zult op de site het betreffende filmpje kunnen bekijken!)

In de 14 dagen voorafgaand aan 29 oktober had VPTZ Nederland een aantal vrijwilligersdagen georganiseerd, waarop ook de vier filmpjes te zien waren. Ricy Loeffen (links), Karin de Munk en Cor de Haardt (hier fungerend als fotograaf) waren op een van die bijeenkomsten de Wijchense afvaardiging. Zij kwamen enthousiast terug: “Ons filmpje kreeg het langste en hardste applaus!” So wie so wéér een reden om blij te zijn maar hoe zou de jury beslissen? 
In Zeist kwam tijdens het Elckerlijckcongres het hoge woord eruit: “De winnaar is ….. (oplopende spanning én tromgeroffel) …. Hospice Wijchen”. Met name het enorme draagvlak dat was gecreëerd en de grote aantallen vrijwilligers die bij de bouw en realisatie betrokken waren, hadden voor de jury de doorslag gegeven. Rob Jeurissen mocht tot zijn en ons aller genoegen de prijs in ontvangst nemen: een oorkonde, een beeldje van de Nieuwkoopse kunstenares Tonneke Iwema en € 2.500.

Het beeldje – overigens ook het beeld ‘Ontmoeting’ van Jonneke Kodde dat in de hal van het hospice staat – zijn ondertussen afgedrukt op kaarten die onze coördinatoren gebruiken bij korte berichten en condoleances. Huub Geerlings van Fotoclub Wijchen heeft daarvoor van beide beelden schitterende foto’s gemaakt.

Het tijdschrift Pallium – een mooi en gedegen tijdschrift voor de gezondheidszorg- besteedt naar aanleiding van deze prijs in het komende februarinummer twee hele pagina’s aan  Hospice Wijchen.

Opmerkelijk…

26 september jl. begonnen 15 nieuwe mensen met de opleiding voor vrijwilligster. Zij mochten begin oktober aan de slag in het hospice en bij het thuiswaken. Ondertussen hebben zij allemaal de nodige ervaring opgedaan en het mooie is: ze zijn en blijven erg enthousiast. 

Wie als vreemde in het hospice op bezoek komt, zou bijna veronderstellen dat het dragen van bijzonder schoeisel er verplicht is. Zowel coördinator Ineke de Jong als vervangend coördinator/vrijwilligster Ricy Loeffen droegen beiden lange tijd een schoen die verdacht veel weg had van een exemplaar waarmee je een berghelling bedwingt. Wees gerust: de schoen is voor derden niet verplicht, is zelfs geen mode. Was voor de beide dames tijdelijk. Dat zij ondanks de pijn en het ongemak hun beste beentje in het hospice steeds hebben voorgezet, mag wel eens gezegd worden. En hogelijk gewaardeerd. Ondertussen loopt Ricy weer als een kievit en is Ineke opnieuw geopereerd. Hopelijk legt ook zij haar been binnenkort weer lenig en met gemak in haar nek.

Tuinwereld Wijchen heeft het hospice bij de aanschaf van het tuinmeubilair een aanzienlijke korting gegeven. Daar was de penningmeester vanzelfsprekend heel content mee. Bovendien zorgt dit tuinbedrijf ervoor dat het hospice iedere week een bos bloemen in de huiskamer heeft staan. En daar zijn de gasten en vrijwilligers weer heel content mee.
En nu wij het toch over groei & bloei hebben…. Wist u dat ook Woonzorgboerderij de Hagert ons iedere week van een fraaie bos bloemen uit eigen tuin voorziet? 

Van een mevrouw ontvingen we een lief mailtje: “Toen Hospice Wijchen opende, zijn we een kijkje komen nemen in het fantastische gebouw. Ik heb misschien een rare vraag: zouden jullie het leuk vinden als ik voor Sinterklaas op een woensdag speculaas (gevulde speculaas) kom bakken voor de bewoners, familie en personeel?”

Keramiekatelier TerrAzul staat vermeld in de Uitvaartadressengids omdat het vuurschalen, herinneringsobjecten en urnen maakt. Een tijdje geleden mocht het een goed doel aanwijzen voor een jaar lang gratis vermelding in de genoemde gids. Omdat Hospice Wijchen er niet in stond en de eigenaresse van het atelier in Wijchen woont en het hospice een warm hart toedraagt, heeft zij het hospice als haar goede doel opgegeven. De vermelding is van kracht vanaf 8 oktober in zowel de Uitvaartadressengids als op de site van Mensenling en de daarbij aangesloten dagbladen, waaronder De Gelderlander.

Paul Kokke, onze emeritus bouwpastoor die nu als voorzitter van de stichting Vastgoed zich in blijft zetten voor een goed beheer van het hospice, is erin geslaagd om een nieuwe huismeester aan te stellen. Wij zijn hartstikke blij met de komst van Guus van Uden en zullen hem waar het kan in de watten leggen.

Acties

Antoine en Jeroen Schröder waren op de laatste 4-daagse dag om ca. 15.00 uur bij het Radboud Ziekenhuis aan de St. Gladiolastraat. Tijd zat dus om volkomen ontspannen nog even te pauzeren, wat te twitteren en dan ‘hup’ door naar de finish. Het zit er voor hen weer op! Hospice Wijchen neemt z’n petje voor beiden af! Dank jullie wel, heren, voor jullie sponsorloop en voor de € 365 die jullie voor het hospice bij elkaar hebben gelopen.

De heer O. is slechts korte tijd in het hospice geweest maar de familie kwam na afloop een bedankkaartje brengen met daarin € 250. De familie is veel in het hospice aanwezig geweest en heeft zich daar erg thuis gevoeld.

Van de nabestaanden en vrienden van mevrouw de K. ontvingen wij bij haar uitvaart een bedrag van € 1000 en bij het afscheid van de heer Van D. € 850.

De Federatie Nederlandse Vakbeweging, beter bekend als FNV, afdeling Wijchen verraste ons met een cheque. Niet zo maar een cheque, nee: een hele mooie. Verder gaan we niets vertellen, want wij lekken uiteraard niets uit de Commissie Stiekem.

Een mooie gift kregen wij ook van de nabestaanden van mevrouw P.  Zij verbleef in haar laatste fase in het hospice en de familie heeft het geld opgehaald tijdens de uitvaart. Het gaat om € 445,60

Tijdens het afscheid van mevrouw L. werd in plaats van bloemen een gift voor het hospice gevraagd: € 219,10. Ook de nabestaanden van mevrouw R. (€ 253,-) en die van mevrouw M. (€ 900) en de heer H. ( € 211) deden dit. 

Bij het afscheid van mevrouw R. gaven de nabestaanden € 268.20 aan de VPTZ voor de vrijwilligers bij het thuis waken en dat deden ook de nabestaanden van mevrouw B.: € 699.60.

Na een indrukwekkende afscheidsbijeenkomst van de heer L. gaven nabestaanden en vrienden een gift over van € 1000 aan het hospice. 

Al snel na de opening van het hospice bleek dat wij één ding te rooskleurig hadden ingeschat, te weten de beschikbare bergruimte. We hadden er wel op gerekend dat onze tuinmannen deels groene, deels gouden handjes hebben maar er niet aan gedacht dat zij bij hun werk ook vakkundig de spade, riek en kruiwagen willen hanteren. Om niet te spreken van het materiaal wat zij gebruiken en waarbij een leek verbaasd aan zijn hoofd krabt. Ook hadden wij onvoldoende beseft dat met de komst van de gasten vaak ook rollators en rolstoelen meekomen. De brandweer verbiedt dat deze in de gang worden gestald en al gauw bleek dat de technische ruimte geen haalbare oplossing bood. Dus trokken wij bij onze eerder genoemde bouwpastoor Paul Kokke aan de bel. Niet vergeefs, hij bracht redding voor zijn noodlijdende kudde. Niet voor één gat te vangen en kordaat als altijd besloot hij dat er een losstaande berging moest komen. De mannen van Aannemingsbedrijf Van Vulpen waren de vorige maand dan ook druk in de weer met de bouw en die is nu klaar. 

 
Een tweede klus waar diezelfde mannen in december mee bezig waren, was de plaatsing van een naambord bij het hospice. De meeste inwoners van Wijchen weten waar zij het hospice kunnen vinden maar voor mensen van buiten de gemeente is dit blijkbaar, zelfs met een TomTom, wat lastiger. Besloten werd daarom een naambord te plaatsen dat al duidelijk – ook in het donker – vanaf de rotonde op de Klapstraat te zien is. Ook dit bord is ondertussen gereed.
 

De drie vervangende coördinatoren hadden op vrijdagavond 11 december jl. alle vrijwilligers van Hospice en Thuis Waken uitgenodigd voor een gezellige kerstavond. Deze werd gehouden in de grote zal van Meander aan de Passedwarsweg. De voorbereiding was geweldig, het succes van hun sponsorwerving van een idem dito hoog gehalte. Bijna 100 vrijwilligers konden dan ook genieten van een heerlijke maaltijd, van lekkere hapjes en drankjes, van een vrolijke en sfeervolle kout en van mooie kerstliederen, gezongen door het Hakoena-koor. Op deze avond werd ook afscheid genomen van Toos van Peursem. Maar daarover dadelijk meer.

Woensdag 16 december kreeg het hospice bezoek van kinderen van de Buizerd school. Zij brachten een zelfgemaakt kerststukje mee en zelfgemaakte kaarten en een heleboel kleurplaten. Een kleurrijke geste die het hospice metten in kerstsfeer bracht. De kerstsfeer werd nog verhoogd door de mannen van de klusgroep, die vele kerstbomen plaatsten en nog meer kerstverlichting lieten branden.

 
Bij de opening van het hospice had KBO Wijchen een bedrag (€ 250,-) beschikbaar gesteld voor de aankoop van een kunstwerk of iets anders wat erg gewenst was. Dit bedrag werd later bij de begrafenis van Clementine Meurs door de KBO verhoogd. Tevens werd in overleg ervoor gekozen om het bedrag te besteden aan de aanschaf van kerstartikelen. Omdat deze brandvertragend moesten zijn, vielen de kosten hoger uit. Ook deze kosten neemt de KBO voor zijn rekening, zodat de gift uiteindelijk € 400,- geworden. 

Tot Slot

In een eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar mag de lezer toch op zijn minst verwachten dat zij en hij goede wensen worden toegezonden. Ik heb het mooiste bewust tot het laatste bewaard, omdat het dan gemakkelijker onthouden wordt.

Graag wens ik namens de hele VPTZ Wijchen alle mensen een heel gelukkig en gezond Nieuwjaar met daarbij de hoop, dat wij er met z’n allen iets meer vreedzaam en toleranter, iets mooiers en beschaafders van maken. En jullie allen, die op welke wijze ook betrokken zijn bij Hospice Wijchen: dank jullie wel voor het afgelopen jaar. Zonder jullie hadden wij het niet gered, zonder jullie kunnen wij het niet. Ook door het komende jaar heen zijn jullie onze kerstengelen.

In een eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar mag de lezer ook een gedegen terugblik verwachten. Wie kan dit nu beter doen dan Toos van Peursem, die drie weken geleden afscheid van VPTZ Wijchen nam en al drie weken heeft kunnen nadenken over wat zij nu mist. Als dat gemis bij haar even groot is als bij ons… komen wij haar nog wel eens tegen.

Omzien in verwondering

Deze aanhef heb ik niet zelf bedacht. Het is de titel van een boek van Annie Romeijn-Verschoor. Maar deze woorden komen steeds in mijn hoofd op als ik aan de totstandkoming van de Hospice Wijchen denk. Het is een goede gewoonte om aan het einde van het jaar de balans op te maken en toevallig valt het einde van 2015 samen met mijn afscheid van de VPTZ-Wijchen. Voor mijn verhaal, dat aan de basis ligt van de komst van de Hospice Wijchen, ga ik terug in de tijd.

In 2008 stelde het bestuur van de VPTZ zichzelf de vraag: “krijgen de inwoners van Wijchen in hun laatste levensfase wel de zorg en de steun die zij nodig hebben en wensen”?

Om daar achter te komen heeft de VPTZ in overleg met de Wethouder van Welzijn en Zorg, en onder de bezielende leiding van Ton van Dillen, op 17 januari 2008 in het mooie Kasteel van Wijchen een symposium georganiseerd. Hiervoor waren uitgenodigd vertegenwoordigers van zorg gerelateerde organisaties en belangstellende burgers . Het motto van die middag was: “Een dorpsgenoot laat je niet alleen sterven”. Het was een inspirerende middag. De algemeen gedeelde conclusie was dat voor Wijchen, gezien de snelle vergrijzing, een hospicevoorziening een welkome aanvulling zou zijn op de reeds verleende zorg van het thuiswaken van de VPTZ.

Daar is de VPTZ mee aan de slag gegaan. En hier begint de wonderbaarlijke  “geboorte” van het Hospice Wijchen. 
Vele initiatieven werden ontwikkeld, teveel om bij alle stil te staan. Het lukte de Commissie Financiën om voldoende financiële middelen te vergaren; de Commissie Bouw had met een lumineus idee een keur aan bereidwillige ambachtslieden bijeen gebracht. De Commissie Organisatie  bracht in een “Handleiding voor de organisatie van het Bijna-Thuis-Huis Wijchen” alle bestuurlijke zaken in beeld.
 
Mijn bijdrage aan de realisering lag vooral bij de uitwerking van de Handleiding. De onderdelen daarvan waren zeer divers. Allereerst kwam het programma van eisen zowel ten aanzien van de locatie als met betrekking tot het bouwplan aan bod. Bij gebrek aan een geschikt bestaand pand, werd het besluit genomen zelf de bouw ter hand te nemen. Financieel gezien een gewaagd besluit maar de gemeente kwam te hulp en stelde ons een kavel in de Fazantstraat ter beschikking tegen de symbolische prijs van € 1,- .  Zelfbouw gaf vele voordelen: we konden het gebouw naar behoefte en wens indelen. Terwijl de bouw in mei 2014 ter hand werd genomen, moest de inventaris van klein naar groot, van meubilair tot lepeltjes in kaart gebracht worden. Niet alleen de aantallen waren belangrijk maar ook “hoeveel gaat dat kosten”. Ondertussen was de Commissie Organisatie gehalveerd en heb ik met wisselende hulp dagen lang folders van de Hema, Blokker, Leen Bakker en andere leveranciers doorgebladerd op zoek naar de juiste spullen. Vooral de brochure van Ikea heeft mij toen goede diensten bewezen.
 
Begin september was de inventarislijst met begroting klaar. Om niet alleen de juiste spullen aan te schaffen maar ook spullen met een mooie warme uitstraling hebben twee inrichtingsdeskundigen de inkoop gedaan, waaraan ik dan mijn fiat kon geven. Voor mij was hun hulp onontbeerlijk. Mede door hun inzicht en lef is het Hospice Wijchen geworden, een vriendelijk  licht gebouw met een warme, kleurige uitstraling, waarover eenieder zijn bewondering uitspreekt.

Naast de inventaris ging mijn aandacht, samen met  coördinator Ineke de Jong, uit naar de werving van vrijwilligers. Op het moment dat er in Wijchen wereldkundig gemaakt werd dat er een hospice zou komen, stroomden de aanmeldingen binnen om als vrijwilliger aan de slag te gaan. Vele informatieavonden volgden met na de zomervakantie de uiteindelijke selectie. In september 2014 konden ± 60 kandidaat vrijwilligers de basiscursus volgen. Een mooi resultaat.

Tussen de bedrijven door moesten er functiebeschrijvingen gemaakt, overeenkomsten gesloten, protocollen bedacht of aan andere hospices gevraagd, vragen beantwoord worden zoals bijvoorbeeld: “ Schakelen we voor de maaltijden een cateraar in of gaan we zelf koken”? Het werd het laatste. Gecharmeerd van het kooksysteem van Hospice Lansingerland (nabij Rotterdam) hebben wij dat van hen voor een heel zacht prijsje gekocht.

Zoals al blijkt uit bovenstaand verhaal moest er op allerlei fronten beslissingen genomen worden. Vaak was er voor mij  het dilemma:  hoort dit wel in een low-care Hospice thuis? Deze vraag komt voort uit de  wens: het Hospice Wijchen moet kleinschalig, laagdrempelig en huiselijk blijven en zeker geen instituut. De begrippen “professionalisering” , “expertise” en  “scholing” worden steeds vaker genoemd. Blijft het mensenwerk?

Aanvankelijk wilden we vooral rust in het huis creëren, want rust is immers goed voor de gast. Maar daarmee wordt  de gast als “patiënt” en “bijna dode”  behandeld in plaats van een mens in een belangrijke fase van zijn leven. Daarom blijf ik fan van het motto waarmee de Commissie Organisatie gestart is: “wij voegen geen tijd toe aan het leven, maar wel leven aan de laatste dagen”.
Voor de vrijwilligers van VPTZ thuiswaken en van het Hospice heb ik enorme bewondering.  Als contactpersoon van het bestuur voor de vrijwilligers en de coördinatoren heb ik vele vrijwilligersbijeenkomsten meegemaakt. Altijd weer raakte ik onder de indruk hoe ze met respect, aandacht, liefde en warmte over de mensen spraken bij wie ze gewaakt hadden. Het zelfde hoorde ik in mijn gesprekken met de vrijwilligers in het Hospice. De ervaring van het contact van mens tot mens in deze fase van het leven is uniek te noemen. Terwijl het vaak om kleine dingen gaat:  een lekker hapje klaarmaken, de voeten masseren en met aandacht luisteren. Dat kunnen en doen deze vrijwilligers allemaal.

En nu kom ik bij mijn verwondering en dat is de getoonde betrokkenheid van de inwoners van Wijchen. We hebben niet kunnen dromen dat het plan om een Hospice te bouwen zo’n weerklank zou vinden in de Wijchense gemeenschap. Lang was het hospice middelpunt van “small talk in town”. Overal werden er acties georganiseerd met als doel geld in te zamelen voor het Hospice. De vele vrijwilligers voor de bouw, voor de zorg of anderszins, het was allemaal een uitdrukking van ongekende gemeenschapszin . De open dagen getuigden daarvan.

Voor mij is een einde gekomen aan deze succes story. Maar ik ben ervan overtuigd dat vrijwilligers, coördinatoren en bestuur verder zullen gaan met  de plaats van het Hospice midden in de gemeenschap te houden. Dat mensen weten dat er in Wijchen  een huis staat, waar deskundige vrijwilligers mensen liefdevol begeleiden in hun laatste levensdagen.
Allen met wie ik samen heb gewerkt, wens ik een zonnige toekomst.

Met hartelijke groet, Toos van Peursem.