Vier jaargetijden -Zomer 2018-

Voorwoord 

Voor je het weet ben je zomaar een kwartaal verder. En niet alleen een kwartaal ook veel sportevenementen. En er zijn nog veel sportkrachtmetingen te gaan, zoals bijvoorbeeld de Tour de France. Gelukkig hebben onze gasten grote tv-schermen aan de muur. Als zij het willen kunnen zij de diverse evenementen, zoals de Vierdaagse, volgen.
Hoe staat het momenteel in het Hospice? (Het is eind mei dat ik dit schrijf). We hebben al weken vier gasten. De vrijwilligers hebben er hun handen vol aan. De ZZG is veel in huis en gelukkig maar. De bezoekers voelen zich hopelijk thuis. De tuin ligt er mooi bij. Er is zelfs een drone overgevlogen. Dit was om de planten  in beeld te brengen en dat is gelukt. Wat leuk om zo maar planten te krijgen. Wij zijn er blij mee. En de flora is een mooie (na)gedachtenis aan de gasten die wij verzorgen of verzorgd hebben.
Heerlijk dat de dagen lengen. Geniet er nog even van! De temperatuur doet mee, die gaat omhoog. Hierna ontvangen we met open armen de herfst. Ieder jaargetijde heeft zijn charme, wij heten niet voor niets Vier Jaargetijden! 

Marja

Studeren

Nooit te oud om te leren, luidt de volkswijsheid. Sommigen van ons zijn al boven de zeventig maar we zijn zó leergierig. Want ja, je krijgt een beginnerscursus en je leert van iedere dienst die je draait, maar bij iedere dienst leer je ook dat je een heleboel dingen niet weet. En dus worden er scholingsdagen en thema-avonden georganiseerd.

Woensdag 11 april was er een heel dagprogramma rondom het thema “communicatie” in ‘t Mozaïek. Het ochtendprogramma werd volledig gevuld door Jan en Barbara van Ervarea. Hun motto is “leren door beleven” en dat wordt gebracht door middel van interactief theater. Stel je het volgende tafereel voor: een rollenspel voor twee personen  met een patiënt die het niet meer ziet zitten en een überpositieve hulpverlener die de kamer binnenstapt. Binnen vijf seconden hebben die twee al een conflict. Aan ons, de toeschouwers in de zaal, de taak om in te grijpen en te vertellen hoe het beter kan. En ja dat hielp, maar tien seconden later was er alweer een misverstand en moesten wij al weer ingrijpen. Enz. Enz. Het was dus allemaal héél herkenbaar en met de verzamelde kennis van onze bijna honderd deelnemers  zorgden we dat het gesprek uiteindelijk goed verliep en tot een resultaat leidde. Een leerzaam groepsproces werd het. Als Barbara even niet actief was, zat ze te schrijven. Het resultaat, een samenvatting in dichtvorm, vindt u als afsluiter van deze zomereditie.
 

Tuinmarkt in Hernen d.d. 2 juni 2018

Wie was nou Victoria van Aalst? De “kasteelvrouwe” van Hernen? Op deze bewolkte dag in juni had redacteur Marion er niet zo’n moeite mee. Ze stapte gewoon af op de vrouw die voldeed aan de beschrijving. We zaten al gauw in een, normaal afgesloten, hofje. Heel knus. En wat een voorrecht! Voor de 26e keer alweer werd deze plantjesmarkt (want zo heet het in de volksmond) door de Brediusstichting gehouden. Je vindt er louter professionele kwekers. Dat was te zien aan het bezoekersaantal. Het was goed druk. 
Voor het hospice komen het tuinontwerp en de plantjes uit Hernen en Bergharen. Victoria vindt het wel jammer dat de steentjes zijn gesneuveld in de uitvoering. Wij hebben uitgelegd dat kleine steentjes onhandig zijn bij rollators, scootmobiels en bedden. Allemaal apparaten die wel eens buiten komen. Een andere zorg konden we wegnemen: de tuin wordt goed bijgehouden. Onze tuingroep werkt er iedere woensdag in en aan.

Tegenwoordig is er ieder jaar een tuinmarkt. Dat was vroeger wel anders. Toen was het om het jaar, maar door de snelle communicatie tegenwoordig via de social media is het te doen om ieder jaar een tuinmarkt te organiseren. Bij de start van het hospice was het nog zo dat de gulle gevers intekenden op een plant. Die werd later dan in het “buitengebeuren” van het hospice in de tuin gezet. Wat een leuke geste! En nog worden er hortensia’s, hedera en lavendel gepoot in onze trots. Oh ja, ons gezelschap in Hernen werd uitgebreid met Mirjam Timmermans, vrijwilligster in ons hospice, maar hier ter plekke vooral lid van de werkgroep Tuinmarkt Kasteel Hernen. Mirjam noemde Victoria langs haar neus weg: Tori. Wij zeggen eerbiedig: Victoria. Maar terug naar de plantjes. Op een regenachtige dag is Victoria op haar knietjes op aanwijzing van Hans van Kerkhof, kweker, plantjes komen poten in de tuin van het hospice. Niet vreemd dat ze nu benieuwd is hoe de tuinweelde erbij staat. We hebben een brede delegatie uitgenodigd om te komen kijken naar onze tuinen. Als ze op maandag, 4 juni 2018, ter plekke een oordeel vellen krijgt dit verslag nog een vervolg ….

En dat krijgt het! Binnen twee dagen al kwam een brede delegatie van louter vrouwen onze tuinen bezichtigen. Vrouwen met verstand van zaken! Ze ontdekten bamboe in de tuin. “Dat hebben wij nooit in het oorspronkelijke tuinplan gezet.”  was het commentaar. Weet u: bamboe heeft de neiging ontzettend te gaan woekeren. Dat is dus het eerste dat eruit moet. Gelukkig was Harrie van de tuingroep ook gekomen, dus hoeven we dat niet meer door te geven. Een ander gegeven is dat de pergola begroeid moet worden. Dat kan met blauwe of witte regen of met een clematis. Het is maar goed dat de dames geweest zijn, al was het alleen omdat zij hun vingers voelden jeuken en na de koffie met gebak onmiddellijk zijn gaan snoeien. Dat scheelt a.s. woensdag weer voor onze tuingroep! Al met al waren het dus vruchtbare bezoekjes van onderstaande redacteurs aan de Tuinmarkt in Hernen en de visite van de dames van de Brediusstichting aan onze tuinen van het hospice.

Marion en Marja

Op bezoek bij de mannen van de klus/tuin en/of technische groep

Ze waren er bijna allemaal in de huiskamer van het hospice: Guus v. Uden (huismeester) , Silvester Eltink (hoofd tuin), Toon Lemmers en Peter Remers. Harrie Janssen is tijdelijk uitgeschakeld. De mannen van de tuingroep (zeggen we maar even voor het gemak). Ja, het zijn allemaal mannen en dat is niet zo vreemd, als je ziet wat voor werkzaamheden zij verzetten. Niet dat wij technische vrouwen buiten de deur houden, maar het vrouwelijk geslacht heeft zich nog niet gemeld. Peter zegt dat de tuin al was aangelegd toen zij kwamen, maar dan begint het onderhoud … Ze zijn op heel diverse wijzen bij het hospice gekomen, maar wat zij gemeen hebben is dat zij in dienst zijn gekomen na de opening. De sfeer in de groep is prima, er is onderling een goede klik. Guus benadrukt dat het hospice goed in elkaar zit en dat er mooie materialen zijn gebruikt. 

De opdrachten voor de  tuingroep komen binnen via de coördinator. In een schrift, dat er speciaal voor is, schrijven de vrijwilligers wat zij tegenkomen. Dat wordt gelezen door de coördinator (en door Guus!) en zo gaat de bal aan het rollen. Iedere woensdagochtend komen zij bij elkaar en dan worden de taken verdeeld. Toon merkt op dat zij niet voor iedere man een probleem hebben, maar dat voor ieder probleem een man gezocht wordt. Dat is nog eens een creatieve wijze van omgaan met de materie! 
Eén keer in de maand is er een overleg met Paul Kokke. Dan worden alle rekeningen bij elkaar gelegd en gecontroleerd. De uitgaven van de tuingroep worden dan bekeken. Een maandeljks gebeuren is ook dat wat er is verricht in het hospice. Guus (want huismeester!) heeft daar een lijst van. Zo kan er niets vergeten worden, van besproeien van de planten tot het maaien van het gras.

Wat hebben jullie in de afgelopen drie jaar gerealiseerd?
Wel, dat is een heleboel: drangers met een stop op de deuren gezet, waslijnen aangelegd, buiten bovenop de schotten tussen de kamers stukken tegen b.v. het inregenen geplaatst, schopplaten tegen de zware deuren gezet, de scharnieren van de brandwerende deuren verzwaard, cadeau gekregen planten gepoot. Teveel om op te noemen. Over die gekregen planten willen de mannen nog wel wat kwijt. 80 Lavendels, twee hortensia’s en onlangs nog hedera. De ontvangen planten worden gekoesterd en met liefde behandeld!

Jullie dragen naamplaten. Is dat handig?
Jazeker. Wij, als tuingroep, zien veel gezichten en dan is het fijn als je in één oogopslag ziet wie er vrijwilliger is. Aan de andere kant is het fijn als de gast en zijn/haar bezoek zien dat wij geen bezoek zijn.

Hoe komen jullie erachter dat er een bekende van jullie is opgenomen?
Bijna alle tuinmannen hebben een vrouw, die in het hospice werkt en via die vrouwen is de lijn kort of zij zien het zelf als ze de naamkaartjes naast de deur lezen. Soms is het de coördinator die het vertelt. Die licht ons in wie de gasten zijn. Dus nogmaals: zie hier het belang van de coördinator. Dat brengt ons bij een volgend punt: komen jullie in contact met een gast of zoeken jullie zelf contact met een gast? Nee, zelf contact zoeken is er niet bij. Wel is contact soms onvermijdelijk, omdat er iets op een kamer zelf gedaan moet worden. Dan is het inlichten van de gast noodzakelijk en stel je jezelf natuurlijk voor.

Hoe vindt je omgeving het dat je dit werk doet?
Dat geeft wel eens wat verwarring. Mensen denken dat we in het hospice zelf werken, m.a.w. dat we de gasten verzorgen. Als we dan uitleggen dat we in en om het hospice werken, het algemeen onderhoud doen en nog véééél meer, begrijpt men het beter. Er is waardering voor het feit dat we ons nuttig maken in het hospice.
 
Tot slot de vraag: hebben jullie nog tips voor de vrijwilligers en hebben jullie nog plannen voor de toekomst?
Silvester heeft een verzoek aan de vrijwilligers: als gasten graag buiten willen roken, geef ze dan een asbakje. Ze zijn er. Peuken verwijderen uit het gras is geen leuke klus voor de tuinploeg. Als plan voor de toekomst heeft hij: opbergruimte erbij. Het is een heel mooi hospice, maar wat meer opbergruimte zou heel welkom zijn. 

Na een uur is de opname-apparatuur uitgezet in de huiskamer. De tuinploeg heeft vast nog meer verhalen, maar de opzet was om nader kennis te maken met deze mannen en dat is gelukt, denken wij.

Marja en Marion 

Ineke

Ineke de Jong, al meer dan tien jaar coördinator bij onze organisatie, is gestopt. Jammer. En ik leg uit wie we nu missen.

Lang geleden belde ik, met lood in mijn schoenen, aan bij Ineke thuis. Ik ging er solliciteren om vrijwilliger te worden. Ineke en Minie Haas waren in die tijd coördinator van de VPTZ thuiswaken. Dat gesprek speelde zich af aan de keukentafel. Ik had binnen vijf minuten wel in de gaten dat ik met hen kon samenwerken, maar de dames hadden wat meer tijd nodig. Ineke heeft een ontwapenende blik in een bijna altijd glunderend gezicht en dat associeer je niet meteen met een professionele aanpak. Ik bespaar u hier de details van het gesprek maar ik was opgelucht dat ik aangenomen was.

Daarna volgde de opleiding en de eerste wake. Wat een intense ervaring! En nadat je, even na zevenen in de ochtend naar huis was gefietst volgde er een warm bad: je belde met Ineke voor de rapportage. Die opgewekte stem zonder ochtendhumeur aan de andere kant van de lijn begreep alles wat ik te vertellen had en vroeg ook dóór om te weten hoe ik het had doorstaan. Iedere tweede dinsdag van de maand is er een bijeenkomst met de thuiswakers. Het belangrijkste van die bijeenkomst is dan het uitwisselen van de ervaringen bij de wakes en daardoor van elkaar te leren. Ineke liet nooit merken dat sommige bijdragen niet echt bijdroegen maar zorgde wel dat er veel aandacht was voor essentiële verhalen en leermomenten. Er was dan ook wel ruimte voor gezelligheid maar resultaat stond bovenaan. En wat Ineke héél goed liet merken: “Wat vind ik jullie thuiswakers toch een geweldige groep!”.

Een jaar of vijf geleden begonnen de voorbereidingen voor de bouw van het hospice. Er kwam een nieuw bestuur en Jessica nam de plaats in van Minie. Er volgden voor hen beide “tropenjaren” om deze tweede taak voor te bereiden en op te starten. Ik geef u een voorbeeld van die immense taak: het vervijfvoudigen van de groep vrijwilligers. Die moet je aantrekken, selecteren, opleiden en begeleiden. Maar hoe druk Ineke er ook mee was, het ging nooit ten koste van haar aandacht en inzet voor de bestaande groep thuiswakers. Eigenlijk had geen enkele vrijwilliger te klagen over Ineke’s aandacht. Ineke begreep dat de vrijwilligers de kern waren van de totale organisatie en handelde daar naar. De deur stond altijd open. Ze liet nooit iemand vallen als het eens wat minder ging. Nee zeker niet: die kreeg oprechte aandacht en ondersteuning. En vond ze dat het bestuur “het niet snapte” dan werd dat luid en duidelijk geventileerd. Het welbevinden van de patienten thuis, onze gasten in het hospice en de vrijwilligers, dáár ging het om.

Zie het als een ode aan een warme hartelijke vrouw en professionele leidinggevende. Ineke: dank je wel en het ga je goed.

Harrie

Witte dâ

Een dankbare familie had er voor gezorgd dat onze medewerkers met  introducee een bezoek konden brengen aan het Kröller-Müller Museum. Toen wij er dinsdag 17 april naar toe gingen was het schitterend weer en hadden we halverwege de rit door het park al bijna een wild zwijn op de bumper. Wat is dit toch een topmuseum en dan die beeldentuin! Lunchen, buiten op het terras in de voorjaarszon. Dit werd echt een verwendag. Na afloop zijn we nog het park ingereden om wild te zien. Het vraagt wat geduld maar dan zie je ook wat zoals mijn foto’s tonen.

De personele bezetting van onze organisatie is nogal gewijzigd:Tjitske Huender is per 1 juni directeur geworden. In haar bijdrage aan deze Vier Jaargetijden vertelt zij haar verhaal.

Ineke de Jong is gestopt als coördinator. Ook daarbij staan we in deze uitgave even stil.
De twee vaste coördinatoren, Jessica Reijnen en Tine Boes worden tijdens hun afwezigheid (weekend, vakanties etc.) door enkele vrijwillige coördinatoren vervangen. Die hebben we in twee soorten: weco’s en veco’s. Weco’s beperken hun diensten tot de weekenden en zijn dan oproepbaar. Bij de weco’s verwelkomen we Corina Loermans die daar Cor Timmermans als collega vindt. Veco’s doen dit niet alleen in de weekends maar ook op werkdagen en zijn dan in het laatste geval, in het hospice aanwezig. De vecogroep is uitgebreid met Annette Bright. Reeds actief als veco zijn Marjan van Gelder-Maas en Ricy Loeffen.

In de afgelopen drie maanden verbleven er 11 gasten in ons hospice. Onze vier kamers waren bijna altijd bezet. Bij het thuiswaken was het wat rustiger: We kregen vijf aanvragen maar uiteindelijk is er bij twee mensen thuis gewaakt.

Harrie

Benoeming directeur

“Het is een eer dit te mogen gaan doen”. Dat is mijn antwoord op de felicitaties die ik krijg met mijn benoeming tot directeur. 

Na de brief aan alle vrijwilligers en het artikel in de Wegwijs werd ik door vele mensen in Wijchen gefeliciteerd. Leuk dat mensen dat zo spontaan doen. Het allermooiste vind ik dat mensen dan niet aarzelen om me hun verhaal te vertellen. Ik heb verhalen gehoord waaruit angst klinkt: “is een hospice niet een nare plek om te zijn”; verhalen vol respect: “wat heb ik een bewondering voor de vrijwilligers die gewaakt hebben bij mijn schoonvader thuis”, verhalen vol warmte: “wat een bijzonder warme sfeer is er in het hospice” en verhalen vol ambitie: “laten we samen verder vorm geven aan de gesprekken over sterven en aan de aandacht die er moet zijn voor de laatste fase van het leven”. 

De doelstelling van de Stichting Vptz Wijchen ligt mij zeer na aan het hart. Het is een van de meest bijzondere vormen van aandacht en zorg die we als mensen aan elkaar kunnen geven. In rust en op een passende manier afscheid kunnen nemen van het leven is iets heel bijzonders. Het is altijd een bijzonder verhaal. Een verhaal dat keer op keer verteld wordt om te verwerken en te herdenken.  
In de komende weken kom ik luisteren naar uw verhalen in mijn kennismaking met de betrokkenen bij het hospice, de thuiswaken en de palliatieve zorg in de regio en landelijk. Al deze verhalen neem ik mee in mijn inzet als directeur van de stichting Vptz Wijchen. Alleen samen kunnen we een compleet verhaal maken over “onze” Thuiswaken en Hospice Wijchen. Een verhaal dat keer op keer verteld mag worden, zodat mensen weten dat we er zijn.

Tjitske Huender

Attent

• Hartverwarmend wat er voor giften binnenkomen. Zowel groot als klein het doet ons allemaal goed. En het geld wordt ook voor veel nuttige dingen in en om het hospice gebruikt.
• Wat is Wijchen toch een mooie gemeenschap. Deze keer een aantal ondernemers.
• Natuurlijk kan ik niet iedereen noemen, maar ik liep bij een kreatieve zaak binnen. Daar hing een mooie brief van het  hospice aan de kassa. En deze winkelier woont niet eens in Wijchen, maar heeft toch een mooi bedrag € 500,- geschonken. 
• Wat hebben baby’s met het hospice te maken? Een vrouw met een groot moederhart doet zaken binnen en buiten Europa met haar     praktische baby-draagdoeken. Zij vond ook, dat er een veiling tot stand moest komen en de opbrengt van € 50.-kwam bij ons terecht. Kay je bent een kei.    
• Niet te vergeten dat er ook regelmatig aan groei en bloei word gedacht. Prachtige hortensia’s al eerder genoemd. Via een schoonzoon van een gast die vrijwilliger is bij de Kwekerij “de Buxuskoning.” Een zoon van een gaste die veel heeft genoten van de tuin zag hoe hard er in de tuinen werd gewerkt. Hij  kwam met vele hedera’s aan. En pas nog tachtig lavendelplantjes van Lepona uit Balgoy. Fijn, want de rozenbottels zagen er niet meer zo mooi uit en dit waren goede plaatsvervangers.
• Na een overlijden van man, vrouw, vader, moeder, familielid, vriend, vriendin of misschien wel buurman of buurvrouw wordt er vaak naar een collectebus of het bankrekeningnummer gevraagd. Waaronder ook een broedergemeenschap uit Alverna die opgericht was door    Franciscus de Assisi die uitdraagt liefde te geven aan mens, dier en plant. Dit keer € 250,-. Hoe mooi sluit dat aan bij deze zomereditie.    

Benoemen kunnen wij niet iedereen, maar weet dat we u dankbaar zijn.
    
Marion

Gedicht
 

Uit de studiedag – 11 april 2018:

De mooiste dagen in de week dan stap ik op de fiets
Ik rijd naar het hospice, voor mij niet zomaar iets
Werken met mijn hele hart
Delen van plezier en smart
Ontzorgen dat staat bovenaan
In de wereld van de ander gaan
Pas je aan en pas erin, het gaat hier niet om mij
Luisteren naar de ander, laat de verhalen vrij
Elke dag in het hospice geeft mij zin in het leven
Het raakt mij om die ander een schouder te geven
Die mooiste dagen in de week dan stap ik op de fiets
Ik rijd naar het hospice voor mij niet zomaar iets.

Barbara Oppelaar